Jak białoruska społeczność uczciła Dziady – dzień pamięci przodków – we Wrocławiu

2 listopada białoruska społeczność Wrocławia zebrała się na cmentarzu Osobowickim, aby uczcić zmarłych i pomodlić się za nich. Spotkanie organizatorzy nazwali spacerem pamięci — ponieważ to nie tylko okazja, by być razem w tym dniu, ale także możliwość poznania historii Białorusinów, którzy żyli i spoczywają we Wrocławiu, oraz przypomnienia ich losów.

Jesienią szczególnie boli nas to, że większość nie ma możliwości pojechać do domu, odwiedzić groby swoich bliskich w dzień Dziadów, zapalić świeczkę… Dlatego spotykamy się tutaj, wspólnie szukamy i poznajemy naszych rodaków pochowanych we Wrocławiu – zarówno znanych, jak i zwykłych ludzi, ich losy i historie. A także osoby, które były związane z Białorusią. To cenne – rozwija naszą społeczność, jednoczy nas i każdemu na swój sposób pomaga przeżyć ten czas” – mówi Katarzyna ze Stowarzyszenia „Białoruski Związek Solidarności”.

Mimo deszczu zebrały się 44 osoby. Wspólną modlitwę w ojczystym języku poprowadził ksiądz Antoni Ablam, który od października 2023 roku jest oficjalnym duszpasterzem białoruskiej wspólnoty katolickiej we Wrocławiu.

Podczas spaceru, wraz z historyczką i przewodniczką Tatianą Hajduk, uczestnicy odwiedzili groby ofiar terroru stalinowskiego, pomnik nienarodzonych dzieci, a także mogiły Białorusinów. Jednym z przystanków była mogiła wybitnego artysty Jewgienija Get-Stankiewicza – jednego z najbardziej znanych i wpływowych twórców Wrocławia drugiej połowy XX wieku, urodzonego w Oszmianach w 1942 roku.

Odwiedzono również groby Włodzimierza Gołubowicza i jego żony Heleny Cegak-Gołubowicz – znanych polskich archeologów, którzy, choć nie mieli białoruskiego pochodzenia, na zawsze wpisali się w badania i ochronę historii Białorusi. W latach 30. prowadzili szerokie badania archeologiczne na terenach Lidzkiego, Miorskiego, Postawskiego i innych regionów, badając starożytne osady i grodziska. Pod ich kierunkiem powstała grupa robocza, która wykonała ogromną pracę nad systematyzacją i odtworzeniem materiałów archeologicznych — udało im się odtworzyć paszporty prawie 70% znalezisk z wykopalisk lat 30. Dzięki ich pracy zachowano ponad 11 tysięcy artefaktów archeologicznych.

Białorusini zapalili znicze, złożyli kwiaty i wspomnieli tych, którzy odeszli. Wśród nich to już piękna i ważna tradycja – samodzielnie odnajdywać groby rodaków, troszczyć się o nie i odwiedzać je w dzień Dziadów.